Nie każdy kryzys psychiczny to zaburzenie [Zrzuć ciężar z głowy]

Dotyka większość z nas na różnym etapie życia. Czasami jest wynikiem naturalnych zmian rozwojowych. Bywa, że wywołują go czynniki środowiskowe albo sytuacje traumatyczne, a czasami jest po prostu efektem samorozwoju i podważania celowości własnych działań. Oto kryzys psychiczny.

Walka z depresją i stereotypami, ale w wykonaniu operatora? Co?! No ahoj, jesteśmy operatorem komórkowym, ale społecznościowym! W Mobile Vikings dbamy nie tylko o swoich, a tematy ważne społecznie są nam bliskie. Łamiemy schematy nie tylko w branży telko. Szalupy Ratunkowe to projekt, który funkcjonuje właśnie dzięki oddanej społeczności Vikingów.

Kryzys psychiczny – czym jest?

Kryzys psychiczny, nazywany również kryzysem  emocjonalnym, to silna reakcja organizmu na trudne, często nagłe i destabilizujące wydarzenia. Wymaga od nas przystosowania się do tej nowej rzeczywistości, szybkiego przewartościowania przekonań lub zmiany stylu życia. Najczęściej radzimy sobie z nim samodzielnie. Dobrym przykładem są tu kryzysy tożsamości, które przechodzimy wszyscy (albo prawie wszyscy), czyli bunt nastolatka albo kryzys wieku średniego. 

Nagromadzenie źródeł kryzysu psychicznego może jednak prowadzić do przeciążenia, a w efekcie również m.in. do depresji czy zespołu stresu pourazowego. Warto umieć go rozpoznać, aby we właściwym momencie przejąć ster.

W skrócie: kryzysy przechodzimy wszyscy i w większości samodzielnie sobie z nimi radzimy. Więcej na głowie może jednak przerodzić się w zaburzenie – wówczas potrzebna będzie pomoc. Żeby sięgnąć po nią we właściwym momencie, musimy umieć kryzysy sobie zdefiniować.

Kryzys psychiczny to nie zaburzenie

Kryzys psychiczny nie jest zaburzeniem, a zaburzenie nie jest kryzysem. Kryzysy są powszechniejsze – zdarzają się praktycznie każdemu.

I o ile kryzysy są naturalne, o tyle już reakcja na nie może prowadzić albo do rozwoju emocjonalnego, albo do pogłębienia złego stanu.

Kryzys psychiczny to nie choroba, a moment przełomowy. Punkt, w którym stajemy przed wyborem: czy i jak zmienimy nasze życie. Erich Lindemann i Gerard Caplan – specjaliści, którzy jako jedni z pierwszych badali kryzysy – twierdzili, że są one naturalną częścią życia. Pojawiają się, gdy nie dysponujemy wystarczającymi zasobami (wiedzą, doświadczeniem, mechanizmami działania), by poradzić sobie z nową sytuacją.

Kryzys psychiczny – co może go wywołać?

Poważny kryzys psychiczny według specjalistów mogą wywołać:

• czynniki środowiskowe (kataklizm, wojna, załamanie gospodarcze),
• czynniki sytuacyjne (rozpad związku, utrata bliskiej osoby, zmiana pracy),
• czynniki egzystencjalne (rozwój samoświadomości, który prowadzi do kwestionowania dotychczasowego stylu życia czy obranej ścieżki).

Czym to się objawia? Zarówno bólem głowy czy trudnościami z oddychaniem, jak i huśtawką emocjonalną czy problemami z koncentracją. Sam kryzys dzieli się na kilka etapów.

To szok, wzrost napięcia emocjonalnego, mobilizacja i nowa orientacja.

Każdy z nas może zareagować inaczej. I nie każdy moment przełomowy da się rozwiązać samodzielnie.

W trzeciej fazie, gdy negatywne emocje osiągają punkt krytyczny, konieczne może okazać się wsparcie z zewnątrz. Pamiętaj: taka interwencja to nie psychoterapia, a pomoc w rozwiązaniu konkretnego problemu – tu wystarczyć może nawet kilka rozmów z psychologiem.

Bo gdy kryzys przeradza się w długotrwały zły stan psychiczny, może prowadzić do rozwoju zaburzeń takich jak:

• depresja,
• zespół stresu pourazowego (PTSD),
• uzależnienia,
• zaburzenia odżywiania,
• samookaleczenia.

Reaguj więc szybko. I albo sam zgłoś się o pomoc, albo poproś o to bliską Ci osobę.

Ten artykuł powstał we współpracy z Fundacją Nie Widać Po Mnie, która jest Partnerem Mobile Vikings w 12. edycji Szalup Ratunkowych. Dlaczego operator komórkowy postanowił walczyć z depresją, dowiesz się ze strony SzalupyRatunkowe.pl/Zrzuc-ciezar.

Sprawdź też:

• Jak działa psychoedukacja?
• Stereotypowe myślenie o depresji – walcz z nim
• Maski depresji – jak je rozpoznać
• Gdzie szukać pomocy?

Artykuł sprawdzony pod kątem merytorycznym przez ekspertów Fundacji Nie Widać Po Mnie.

Źródła:

1. Erich Lindemann. Symptomatology and managment of acute grief. „The American Journal of Psychiatry”. 101, s. 141–148, 1944.
2. Gerald Caplan: Principles of Preventive Psychiatry. New York: Basic Books, 1964. ISBN 978-0422982702.
3. Helena Sęk: Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa: PWN, 2000, s. 486–490. ISBN 83-01-10241-1.
4. Słownik wyrazów obcych. Warszawa 1980, s. 404
5. https://sjp.pwn.pl/slowniki/kryzys.html
6. Wiesław Otwinowski, Kryzys i sytuacja kryzysowa, Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla bezpieczeństwa nr 2 2010, s. 83-89